Bài phát biểu của cựu học sinh

Người viết:
Nguyễn Hoàng

Kính thưa quý vị đại biểu
Kính thưa quý thầy cô, các anh chị, các bạn học sinh cũ và học sinh đang học của trường

Hôm nay tôi lấy làm vinh hạnh được nhà trường đề nghị phát biểu cảm tưởng của một học sinh cũ nhân dịp lễ kỷ niệm 50 năm thành lập ngôi trường Trung học An Lương Đông yêu dấu. Tôi xin phép được chia sẻ những suy nghĩ của mình với quý thầy cô, quý bạn và hy vọng sẽ nhận được sự đồng cảm từ những cựu học sinh của trường.

Là những học trò nhỏ của ngôi trường này vào một thời cách đây trên 40 năm, chúng tôi ở nông thôn, phần lớn con nhà nghèo, nhưng lứa tuổi thiếu niên này may mắn được học tiếp bậc cao hơn ở quê nhà, được bước chân vào ngưỡng cửa trung học mà không phải đi xa lên phố thị. Nhìn lại lịch sử, công lao ban đầu thuộc về các bậc thân hào nhân sĩ, các bậc phụ huynh ở địa phương đã vận động để thành lập nên ngôi trường trung học, còn người đặt nền móng và phát triển sự nghiệp giáo dục ở đây chính là quý thầy cô đã cống hiến tài năng, tâm sức sư phạm qua bao thế hệ trong đó người tiên phong, đóng góp phần hết sức quan trọng chính là thầy Trần Gia Thọ, vị Hiệu trưởng kính mến đầu tiên của nhà trường.

Trong dịp 50 năm kỷ niệm thành lập trường này, chúng tôi thực sự mừng vui khi gặp được thầy cô của mình, đã qua rồi thời trẻ trung, nay tuy già nhưng vẫn khỏe mạnh, vẫn chan hòa tình cảm như những ngày xưa.

Chúng tôi không quên được những giờ trên lớp vào những ngày đông, tháng hạ; những lúc bom rơi, đạn nổ cạnh trường, cô thầy vẫn thanh thản, trấn an học trò cùng nhau dạy, học; nhớ những chuyến xe đò cuối cùng mà cô thầy lo lắng chờ đợi khi trở về Huế vào cuối mỗi buổi chiều tan lớp,...

Và trong tháng ngày học tập ấy, mỗi lần thầy cô gọi lên bảng trả bài, làm bài tập, dù được khen hay chê, được tuyên dương hay quở mắng, đó cũng là những kỷ niệm khó quên của tuổi học trò. 

Ngoài kiến thức thầy cô đã truyền dạy, những nét tính cách, phong thái đĩnh đạc, sư phạm của thầy cô đã chi phối, ảnh hưởng đến chúng tôi khá nhiều trong nghề nghiệp, trong ứng xử đời thường về sau, chẳng hạn nét chữ viết, cách diễn đạt nói năng hoặc là quan niệm về nghề nghiệp, cách sống, v.v…

Nhiều thầy cô của trường với lý do này hoặc lý do khác, dù không nhận được bằng khen, danh hiệu do cấp này cấp nọ ban phát nhưng họ thực sự là “Nhà giáo ưu tú”, “Nhà giáo nhân dân” trong lòng của bao thế hệ học sinh, phụ huynh của trường và đó là phần thưởng cao quý dành cho quý cô thầy đã tận tụy vì học trò của mình.

Năm mươi năm là quãng thời gian không dài đối với lịch sử một ngôi trường nhưng là quá nửa cuộc đời của một con người. Chúng tôi, những học trò cũ nhiều thế hệ khác nhau, từ những anh chị khóa 1 cho đến những bạn học sinh vừa rời ghế nhà trường trong mùa hè năm 2010 là những đồng môn, ai nấy đều trải qua thời niên thiếu ở ngôi trường này. Không hiếm những gia đình mà các thành viên, ngoài quan hệ gia tộc bố mẹ, anh chị em ruột còn là quan hệ đồng môn nữa, đều sống trong tình thân, mái ấm của ngôi trường An Lương Đông.

Tôi là cậu học trò khóa 8, trúng tuyển kỳ thi vào đệ thất (lớp 6) năm học 1967-1968. Khóa chúng tôi có phần thuận lợi hơn các anh chị các khóa trước vì trường lớp dần ổn định, thầy cô cũng quen với môi trường, hoàn cảnh của học trò nông thôn và đã gắn bó tình cảm của mình với nhiệm sở này.

Thời niên thiếu của thế hệ chúng tôi rơi vào giai đoạn chiến tranh, việc học hành không được suôn sẻ như sau này; bạn bè cùng lứa nhiều người phải rời trường khá sớm do điều kiện kinh tế khó khăn của gia đình, số khác bị bắt đi lính, ra chiến trường. Cơ sở vật chất, phương tiện học tập thiếu thốn, thầy cô phải đảm nhiệm nhiều môn học khác nhau, tuy nhiên bù đắp lại cho hoàn cảnh đó chính là sự nhiệt tình, tận tụy dạy dỗ của quý thầy cô, sự hăng say chăm chỉ học tập của các bạn học trò.

Với những cựu học sinh, cho dù tóc đang còn xanh mướt hay đã bạc đầu, có lẽ tâm trạng các bạn cũng như tôi, mỗi lần có dịp đi ngang trường trên những chuyến tàu, chuyến xe thì trong lòng đều rộn lên bao kỷ niệm. Hôm nay, về với mái trường trong ngày lễ 50 năm thành lập, chúng tôi thực sự mừng vui với sự phát triển lớn mạnh của ngôi trường, từ dăm lớp của cái thuở ban đầu ấy trong vài ba phòng học đơn sơ thì nay trường lớp khang trang, phương tiện học tập khá hiện đại, lực lượng thầy cô được bổ sung đầy đủ, dạy đúng chuyên môn và học sinh của trường đạt được nhiều thành tích trong học tập, số lượng học sinh được trúng tuyển vào đại học, năm sau tăng cao hơn năm trước. 

Trong quãng thời gian nửa thế kỷ ấy, có hàng chục ngàn lượt học sinh đã gắn bó thời hoa niên của mình với ngôi trường yêu dấu An Lương Đông, nơi là bệ phóng, chuẩn bị hành trang vào tương lai, hình thành nên tính cách của mỗi con người ở bất cứ cương vị nào, người dân bình thường hay cán bộ viên chức. Thời nào, thế hệ nào cũng có những học sinh giỏi, chăm đã mang về cho trường các giải thưởng cấp quốc gia, giải thưởng cấp tỉnh, đỗ vào đại học với thứ hạng cao, góp phần làm nên truyền thống hiếu học của nhà trường. Qua con số thống kê chưa đầy đủ cho thấy rất nhiều cựu học sinh của trường thành đạt trong cuộc sống và sự nghiệp trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Đặc biệt, có nhiều cựu học sinh kế tục sự nghiệp của thầy cô, trở thành nhà giáo hay người quản lý, lãnh đạo ngôi trường này; xin nêu một trường hợp trong số đó là anh Lê Điểu, người bạn học cùng lớp, đã giữ trách nhiệm Hiệu trưởng của trường trong suốt 14 năm kể từ 1995 đến 2008, đóng góp nhiều công lao xây dựng, phát triển nhà trường.

Đã là học sinh An Lương Đông, dù nay đang làm việc trên cánh đồng, trên công trường, trong nhà máy, trong trường học hay bệnh viện; giữ những chức vụ trong các cơ quan nhà nước,... chắc chắn rằng khi nghĩ về thời niên thiếu ai nấy vẫn giữ được những kỷ niệm êm đềm về thầy cô, về bạn bè, về trường lớp tọa lạc ở xứ Truồi bên giòng sông xanh biếc, thơ mộng mà mình đã trải qua. Những kỷ niệm ấy càng trở nên quý giá khi tuổi đời của chúng ta ngày càng dày thêm.

Hôm nay, với những tình cảm ấy, trong dịp kỷ niệm này mỗi chúng ta đều có những cảm xúc dâng trào; nhìn nhau với ánh mắt chân tình, nói với nhau những lời thân ái. Xin hãy giữ mãi những hình ảnh đó để một mai kia, khi gặp lại nhau ở bất cứ nơi đâu, tình đồng môn vẫn đậm đà, thắm thiết.

Chúng ta hạnh phúc khi cùng thầy cô, bạn bè quay về dưới mái trường yêu dấu, ôn lại những mẩu chuyện của ngày xưa tháng cũ, của những tháng ngày mài đũng quần trên ghế nhà trường. Nhưng chúng tôi cũng ngậm ngùi, luyến nhớ đến một số thầy, số bạn đã vĩnh viễn đi xa như quý thầy Hồ Văn Bá, thầy Lê Tự Rô, các bạn cùng khóa như Huỳnh Văn Khanh, Lê Du và một số thầy cô, thân hữu của những cựu học sinh thuộc các khóa khác.

Thời gian qua, nhiều cựu học sinh đã có những đóng góp thiết thực cho mái trường này trực tiếp hay gián tiếp bằng những công việc âm thầm lặng lẽ. Tôi xin được nêu một trường hợp. Nhân dịp kỷ niệm 50 năm này, một học sinh cũ cùng lớp là bạn Nguyễn Chi, trong suốt năm qua anh đã khởi xướng, liên lạc, kêu gọi và duy trì "Câu lạc bộ 1 triệu đồng", đem về cho học sinh giỏi, học sinh nghèo vượt khó của An Lương Đông 70 suất học bổng. Anh đã làm cầu nối không chỉ cho thầy cô, cựu học sinh mà còn những người có cảm tình với An Lương Đông trên mọi miền đất nước và nước ngoài, do xa xôi không về thăm mái trường xưa được, vẫn có cơ hội san sẻ chút tình với quê hương, với đồng môn thuộc thế hệ đàn em.

Chúng tôi cũng rất chân thành xin lỗi đến nhiều anh chị em cựu học sinh của trường, đã có những đóng góp to lớn khác mà do thời gian phát biểu hạn chế hoặc bản thân cá nhân tôi thiếu thông tin nên không kể đầy đủ ra đây được.

Chúng tôi biết có những nhóm, hội cựu học sinh theo từng khóa đã hoạt động nhưng dường như chưa có Hội cựu học sinh ALĐ ở cấp trường nên mong rằng nhà trường, cơ quan hữu quan và cựu học sinh sớm thành lập tổ chức Hội ấy nhằm nối kết, duy trì và thống nhất các hoạt động. Mỗi người sẽ đóng góp trong khả năng, điều kiện của mình một cách hoàn toàn tự nguyện; sự đóng góp về vật chất, tinh thần đó thật sự phải vì sự thôi thúc nội tâm của mình đối với trường xưa lớp cũ.

Thời gian dành cho phát biểu thì ngắn, nhưng tình dài, chúng tôi, những cựu học sinh của trường còn bao nhiều điều muốn tâm sự, san sẻ. Để đảm bảo thời gian buổi lễ, tôi xin dừng nơi đây. Kính chúc quý vị đại biểu, quý thầy cô, các anh chị, các bạn cựu học sinh và các học sinh đang học của ngôi trường yêu dấu An Lương Đông này được sức khỏe, hạnh phúc, thành đạt, đóng góp nhiều sức lực trong việc xây dựng ngôi trường thân yêu và xây dựng đất nước trong cương vị công tác của mình.

Xin trân trọng kính chào và cám ơn quý vị đã lắng nghe.

Nguyễn Hoàng